Avrasiyada iki təhlükəsilik arxitekturasından hansı realdır? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 24-06-2024, 07:47 | Çap et
Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına üzv ölkələrin (Ermənistan toplantıda iştirak etməyib) xarici işlər nazirləri iyunun 21-də Almatıda Avrasiyada yeni təhlükəsizlik arxitekturasının yaradılması ideyasını müzakirə ediblər. Yeni ideyanın müəllifi şəksiz Kremldir. Ukrayna müharibəsinə görə Rusiyanın Qərblə münasibətləri pozulub, ABŞ və NATO ilə qarşıdurma içərisindədir. Buna görə də Rusiya ətrafında anti-Qərb və anti-NATO bloku formalaşdırmağa çalışır. Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Şimali Koreya və Vyetnama səfəri də bununla bağlı idi. Yeri gəlmişkən, Şimali Koreyadan fərqli olaraq Vyetnam xarici siyasətdə balansa üstünlük verir. Putindən sonra Xanoya səfər edən ABŞ dövlət katibinin köməkçisinə bildiriblər ki, Vyetnam Amerikanı strateji tərəfdaşı hesab edir. Yəni Kreml Vyetnamı yanına çəkə bilməyib.
Buna baxmayaraq, Kreml Almatıda “Avrasiyada yeni təhlükəsizlik arxitekturasının yaradılması” ideyasının müzakirəsinə KTMT-dəki tərəfdaşlarını cəlb edə bilib. Toplantıda iştirak edən Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavron deyib ki, Avroatlantik təşəbbüslər özünü ifşa edib və bölgədə sabitliyi gücləndirmək üçün yeni təhlükəsizlik arxitekturasına ehtiyac var.
Nədir bu yeni “arxitektura” və yeni ideya KTMT-nin çərçivəsini aşacaqmı?
Kreml “yeni təhlükəsizlik arxitekturası” ideyasını hələ ötən ilin oktyabr ayında irəli sürüb. Belarusun paytaxtı Minskdə 2023-cü ilin oktyabrında KTMT çərçivəsində “Avrasiya təhlükəsizliyi: dəyişən dünyada reallıq və perspektivlər” adında konfrans keçirilib. Rusiya həmin konfransda Avrasiya qitəsində yeni təhlükəsizlik sisteminin müzakirəsini təklif edib. Almatıda bu mövzuya yenidən qayıdılması onu göstərir ki, Kreml irəli sürdüyü ideyanı reallaşdırmağa çalışır. Rusiya bu ideyanın reallaşması üçün birinci ondan başlamaq istəyir ki, bölgəyə aid olmayan (ABŞ və NATO-ya üzv digər dövlətlər nəzərdə tutulur) dövlətlərin Avrasiya qitəsində hərbi iştirakının qarşısı alınmalıdır.
Kremlin irəli sürdüyü konsepsiyaya görə, Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz ölkələri ABŞ və NATO-nun digər üzvləri ilə hərbi sahədə əməkdaşlıq etməməli, onların təlimlərinə qatılmamalıdırlar. Mərkəzi Asiya ölkələrinin bir qismi KTMT-nin üzvü olsalar da, həmin dövlətlər Kremlin yeni “ideyasına” şərik çıxmayacaqlar, əlbəttə müzakirələrdə iştirak edəcəklər, ancaq Avrasiyada yeni təhlükəsizlik arxitekturasının qurucuları sırasında olmayacaqlar. Həmin ölkələr üçün KTMT kifayət edir. Rusiya isə həm KTMT-ni gücləndirmək, həm də bu təşkilatın sərhədini aşmaqla yeni hərbi blok formalaşdırmağa çalışır. Cənubi Qafqaz ölkələrinin də hər birinin bölgədən uzaq ölkələrlə hərbi əməkdaşlığı mövcuddur. KTMT üzvü Ermənistan Fransadan, Azərbaycan isə NATO üzvü Türkiyədən və İsraildən silah alır.
Bu arada, Türkiyə və Azərbaycan Mərkəzi Asiya ölkələri ilə hərbi əməkdaşlığı genişləndirməyə çalışırlar. KTMT üzvü Qırğızıstan nümayəndəsi Şuşadakı konfransda çıxışında “Türk NATO”su və ya “Türk KTMT”nin yaradılmasını təklif edib. Bu da türk dövlətlərinin yeni təhlükəsizlik arxitekturası ideyasıdır.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Dia-az.İnfo
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Paşinyanın dediklərində həqiqət payı var -RƏY
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • Bakıda HƏBSXANADA İNSİDENT: məhkum mayoru döydü - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Nadir Qafarzadənin Rusiya qorxusu
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • ATƏT-in Minsk qrupu dekabra qədər tamamilə ləğv ediləcək - Lukaşeviç AÇIQLADI
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
| • Naxçıvanda sakinlərin NƏQLİYYAT DƏRDİ... - "Maaşımın yarısını taksiyə verirəm..."
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • Qurban Qurbanovun AÇDIĞI CIĞIR... - REPLİKA
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Binəqədidə TİKİNTİ XAOSU... TAM GÜCÜ İLƏ DAVAM EDİR...
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Paşinyan Çinə səfər edəcək - KİV
Bu gün, 10:56 |
|
|
|
| • Sergey Markovdan Azərbaycana köçməsi ilə bağlı AÇIQLAMA - “Moskvada yaşayacağam”
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • AZƏRİQAZ işçisi İLGİNC FAKTI AÇIQLADI... - SƏN DEMƏ...
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Cüdo Federasiyasında nə baş verir? – Prezidentə müraciət edildi
Bu gün, 10:35 |
|
|
|
| • Türkiyə və İsrailin kəllə-kəlləyə gələcəyi poliqon: Kobani-Deyrizor-Qamışlı üçbucağı - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Sumqayıtda evli kişi sevgilisinin keçmiş ərini döydü – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
| • Vahid Əhmədovdan həbsdəki jurnalistlərin iddiasına cavab - "Mən onun işinə qarışmamışam"
Bu gün, 10:08 |
|
|
|
| • Zəfər Qurbanov QAİ-nin Gəncə şəhəri üzrə nümayəndəsi təyin olunub - DOSYE
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • “Bizə hər şey yaraşır" - VİDEO
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • İran Qafqazdan keçən dəhlizlərə qoşulacaq - Pənahi
Bu gün, 09:52 |
|
|
|
| • Azərbaycanın qətiyyətli mövqeyi regionda sabitlik yaradır - MƏQALƏ
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • "Dövlətimizin başçısının fikirləri tarixi faktlara və reallıqlara söykənir" - deputat
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • Saray qəsəbəsində sosial evlər tikiləcək - 26 MİLYON MANATLIQ TENDER
Bu gün, 09:36 |
|
|
|
| • Ermənistanın bu ölkədəki xanım konsulu Azərbaycana casusluqda şübhəli kimi həbs edildi... -QALMAQAL
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Dörd "Lexus"un servisi üçün 10 min manat - DETALLAR...
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • Ağcabədidə ailə dramı: boşanma qətllə nəticələndi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Azərbaycan UEFA reytinqində 2 pillə irəliləyib
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • Erməni merə Rusiyaya 50 illik giriş qadağası qoyuldu... - Azərbaycandan da bu siyahıda olan var...
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • Kassir “ƏDV geri al” sistemi vasitəsi ilə Maliyyə Nazirliyinə 5,5 minlik ziyan vurdu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:09 |
|
|
|
| • “Ararat Mirzoyan nəyisə qarışdırır” - ŞƏRH
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
| • Putinin Bakıya göndərdiyi məktubun sirri - Əliyevin “yazdığı” cavab bilindi
Bu gün, 08:50 |
|
|
|
| • AŞ PA-ya ehtiyacımızın olmadığı il yarımda bəlli oldu - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:48 |
|
|
|
| • Kremlin Ermənistan planı: Paşinyanın qarşısına... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • Bakıda Türkiyə ilə İsrail danışıqları: barışıq olacaqmı? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 08:38 |
|
|
|
| • Putinin qarşısından geri çəkilməklə onu dayandırmaq mümkün olmayacaq - "Müasir dünya anlamalıdır ki..."
Bu gün, 08:27 |
|
|
|
| • İlham Əliyevin mesajları hansı paytaxtlaradır? - AKTUAL
Bu gün, 08:21 |
|
|
|
| • `T-GROUP PROJECT` dələduzluqda ittiham olunur - MÜRACİƏT
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
| • Müştərilər əlinizdən BOĞAZA YIĞILIB... - daha bir ETİRAZ!
Bu gün, 08:04 |
|
|
|
| • “Hyundai Engineering”in Azərbaycandakı filialının vergi borcu üzə çıxdı - FOTO
Bu gün, 07:57 |
|
|
|
| • Əliyev-Putin görüşü: Baş tutacaqmı?.. - "Ehtiyac var..."
Bu gün, 07:55 |
|
|
|
| • Məmmədəli Ağayev Moskvada saxlanıldı - "BAZA"
Bu gün, 07:45 |
|
|
|
| • “Paşinyan sülh müqaviləsindən yayınmaq üçün siyasi manevrlərə əl atır” - Qafar Çaxmaqlı
Bu gün, 07:43 |
|
|
|
| • 3 baş inək verildi, az sonra 1-i öldü – “Bu, başdan-ayağa qanunsuzluq və saxtakarlıqdır...”
Bu gün, 07:39 |
|
|
|
| • Mirzoyan və Paşinyan xalqı bəhanə gətirərək vaxt qazanmağa çalışır - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Bu gün, 07:36 |
|
|
|
| • Paşinyan soyqırım abidəsini “təmir” adı ilə sıradan çıxarır – Ermənilər ayağa qalxdı
Bu gün, 06:23 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə proqnoz verildi: “cəbhələr toqquşacaq” – bizi nə gözləyir?
Bu gün, 06:20 |
|
|
|
| • Sübhaninin İrəvandakı missiyası başa çatır: - Həmişə ermənilərin dostu olacağam
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • BOKT “International” 50 investordan illik 18% ilə borc götürdü
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Tiktoker “Miray” saxlanıldı - FOTO
Dünən, 17:29 |
|
|
|
| • Döyülən uşaqların anası yenə hamilədir... - Video
Dünən, 17:24 |
|
|
|
| • DSMF 3 xidməti maşınını 140 minə təmir etdirəcək
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • “Ramada” hotelin çirkab suları Şıxov çimərliyinə AXIR? – ŞİKAYƏT/VİDEO
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • Prezidentin bu sözləri rus təbliğatçılarını “dəli” etdi
Dünən, 16:53 |
|
|
|
|
