Yeni Kaledoniyanın resursları kimə qismət olacaq? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 1-04-2024, 11:31 | Çap et
Fransa sakit okeanda yerləşən Yeni Kaledoniyada tez-tez referendum keçirmək məcburiyyətində qalır. Çünki ada sakinlərinin bir qismi müstəqillik tələbi ilə çıxış edirlər. Ada dövlətində yaşanların əsas hissəsi müstəqilliyə səsə verməsələr də, referendumlarda nisbət getdikcə azalır. Yerli əhali olan kanakilərlə gəlmələr arasında dərin fikir ayrılığı mövcuddur. Kanakilər ada iqtisadiyyatının gəlmələrin nəzarətində olduğu qənaətindədirlər. Müstəqlllik tələb edən kanakilər azlıqda olsalar da, tələblərindən geri çəkilmirlər. Fikir ixtilafı səbəbindən adaları idarə edən nazirlər arasında istefaların sayı artıb.
Paris adalarda tez-tez keçirilən referendumlara müdaxilə etməsə də, Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyinin əleyhinədir. Çünki Fransa Yeni Kaledoniya vasitəsilə Sakit okeandakı nemətlərdən bəhrələnir. Bölgə balıq çeşidləri və nikellə məşhurdur. Dünyadakı nikel ehtiyatının əhəmiyyətli hissəsi Yeni Kaledoniyadadır və Fransa ondan istifadə edir. Bundan başqa Fransan bölgədə 8 min hərbçi yerləşdirib. Yeni Kaledoniya müstəqilliyini qazanarsa Fransa həm bölgənin nemətlərindən bəhrələnə bilməyəcək, həm də hərbçiləri adaları tərk etməli olacaqlar. Afrikada sıxışdırlan Fransa Yeni Kaledoniyanı da itirmək istəmir.
Yeni Kaledoniyada və bölgə ətrafında Fransanın rəqibi peyda olub. Bu Çindir. Yeni Kaledoniya Çinə nikel satışını artırıb. Çin 2018-ci ildə Yeni Kaledoniyadan 1 milyard dollar civarında nikel alıb. Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyi əleyhinə çıxanlar əhalini Çinlə qorxudurlar. Deyirlər ki, Yeni Kaledoniya Fransadan qurtularsa ada Çinin nəzarətinə keçəcək. Bu təbliğat Parisin də maraqlarına cavab verir. Təsadüfi deyil ki, Fransa prezident Emmanuel Makron Yeni Kaledoniyaya son səfəri zamanı Çini bölgədə hegemonluğunu artırmaqda ittiham edib. Halbuki, Parisin siyasəti Pekin siyasətindən fərqlənmir.
Yeni Kaledoniyadakı vəziyyət adalara qonşu olan Avstraliya və Yeni Zellandiyanı da narahat edir. Bu iki dövlət də hesab edir ki, Pekinin Sakin okeanın ada dövlətlərində nüfuzu artıb. Pekinin bölgədəki kiçik adalara yatırımlarını artırmaqda siyasi məqsədi də var. Bölgədəki ada dövlətlərinin ərazilər kiçik olsa da, böyük dövlətlər kimi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasında səs hüququna malikdirlər. Bununla Pekin Tayvan məsələsində kiçik ada dövlətlərini öz tərəfinə çəkmiş olur.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
diaaz.space
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Millimizin baş məşqçisinə cinayət işi açılıb: Gömrük Komitəsini ittiham etdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • “Erkən nikahla mübarizədə hər kəs məsuliyyət daşıyır” - Novella Cəfəroğlu
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Məktəblərdə rüşvət, repetitor biznesi, pul yığımı... – Nazirliyin əndrabadi təhsil ANLAYIŞI
Bu gün, 14:55 |
|
|
|
| • Yeni inqilab “silah”ı işə düşdü – Azərbaycanın iki qonşusu təhlükədə
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Rusiya ilə münasibətlərimiz əvvəlki səviyyəyə qayıtmayacaq - Zülfüqarov
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • Mərkəzi Bank "SF Azerbaijan"ın vəzifəli şəxsini cərimələdi
Bu gün, 14:44 |
|
|
|
| • Gürcüstanla quru sərhəd açıla bilər? - AKTUAL
Bu gün, 14:42 |
|
|
|
| • Abbas Abbasov Rusiyadakı biznesini satıb - DETALLAR
Bu gün, 14:33 |
|
|
|
| • Ermənistanda dövlət və kilsə qarşıdurması dərinləşir - “The Loot” portalı
Bu gün, 14:27 |
|
|
|
| • Ukrayna Cənubi Qafqazda əsas tərəfdaş kimi Azərbaycana üstünlük verir
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • Aİ Rusiyanın SPFS sistemi ilə işləyən banklara sanksiya hazırlayır - KİV
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • Elman Nəsirovu İşçi Qrupuna salmadılar: Narazılıq etdi - "Nədənsə mən müraciət edəndə..."
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • "Ətirşah Lounge" qanunu pozdu, sahibi cərimə olundu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • "Nar" şəhid övladlarını sevindirdi - FOTOLAR
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Tanınmış aktrisadan QALMAQALLI SÖZLƏR - “İndiki kişilər qız kimi naz edir”
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Misli.az qanunları bilərəkdən, anlaqlı şəkildə pozur - Bəs bu hal nə qədər davam edəcək?...
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • Pakistan-Ermənistan dialoqu Bakının razılığı ilə başladı -ŞƏRH
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • ƏƏSMN niyə bütün mebel və inventarları eyni şirkətdən alır? - İcazə verin, şübhələnək...
Bu gün, 12:44 |
|
|
|
| • “AAAF Park” sakinlərindən ETİRAZ… - Çıxarış problemi sakinləri ayağa qaldırdı
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • “iPhone 17” Azərbaycanda 4 199 manatdan satışa çıxdı – ABŞ-də satışlar ayın 19-u başlayır
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • Bu ölkədə də səfirliyimiz təsis ediləcək
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • Putinin əmri olmasaydı... - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Güclü şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • Azərbaycan Güləş Federasiyasında baş katib vəzifəsinə yeni təyinat olub
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • "Bir-İki dönər"dən şikayət - "İçərisindən şüşə çıxdı" (VİDEO)
Bu gün, 12:10 |
|
|
|
| • Ət bahadır... - Ekspert deyir ki...
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • "Hər iki valideynimin baxıma ehtiyacı var..." - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • Sənədləşmə gözləyən insanların evlərini itirmək təhlükəsi... - Yüzlərlə söküntü barədə qərar çıxarılıb
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
| • "Səhifəmi bağlayıb, sonra məndən pul istədilər"
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • Hacı İsmayılın "AA" seriyalı "Land Rover" sürən oğlu cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • “Məndən başqa 15 nəfər işçinin də pulunu vermirlər” - ÖZBAŞINALIQ...
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
| • Azərbaycan Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini sabit saxlayıb - TƏFSİLAT
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • Sahibkarları indi də elektron tərəzi ilə soyurlar... - ŞOK FAKTLAR
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • “Həkimlər bizi hədələyir ki, səsini çıxarsan, 2 ildə aldığınız pulları geri ödəyəcəksiniz” - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • Şirvanda torpaq mübahisəsi zəminində qətl: Cəza ağırlaşdırıldı – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
| • Hazırlıq başladı: İsraildə vardı, 38 il sonra Türkiyədə də olacaq – Azərbaycanlılar üçün çağırış
Bu gün, 10:56 |
|
|
|
| • Ağdamda 16 yaşlı qız cinsi zorakılığa məruz qaldı, 4 nəfər həbs olundu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:53 |
|
|
|
| • Beyləqanda bu ilin əvvəlində yaradımış şirkətin nizamnamə kapitalından - 1 MİLYON MANAT GÖTÜRÜLÜR
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • Onlar son zamanlar 100 milyonluq əmlak satıblar... – İDDİA
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • Nadir Bayramlı QINADI: - “Oxumur, özünü rüsvay edir”
Bu gün, 10:42 |
|
|
|
| • Putin müharibəni genişləndirir, növbəti hədəf Polşadır
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • 14 yaşlı qızla 20 yaşlı oğlan nişanlandı - Ata həbs edildi
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusunda praktiki məşğələlər icra olunub - VİDEO
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • İsrail kəşfiyyatı Qətərdə əməliyyatı bir neçə həftə ərzində planlaşdırmışdı - KİV
Bu gün, 10:31 |
|
|
|
| • Ruslar Azərbaycana qarşı YENİ HƏBS DALĞASINA START VERİB... - bu dəfə...
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Qırmızı kitaba düşən heyvanlarla müştəri "cəlb" edilir - Restoranlarda "trend"ə çevrilən “vəhşilik”...
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Qarabağ Qazisi `Azəriqaz`la çəkişmədə... - Artıq bir ildir ki...
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanda yeni nazirlik yaradılacaq? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • Tovuzda ƏDALƏT AXTARIŞI: məmursansa HAQLISAN? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:00 |
|
|
|
| • "Bu qərarı qanunsuz hesab edirəm" - VİDEOMÜRACİƏT
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
|
