İRANIN AZƏRBAYCANDA İNQİLAB PLANI
Tarix: 6-02-2012, 11:57 | Çap et
 MOLLA REJİMİ “ƏRƏB BAHARINI” NƏDƏN ÖZÜNÜNÜNKÜLƏŞDİRİR?
DİA.AZ: - Tunis, Misir və Liviyada rejimlər ard-arda yıxıldıqda İran rəsmiləri və din xadimləri “ərəb baharını” belə qələmə verməyə çalışdılar ki, bu proses vaxtilə Xomeyninin elan etdiyi “İslam inqilabının ixracı” konsepsiyasının həyata vəsiqə qazanmasıdır. Başqa sözlə guya “ərəb baharı” Qərbin bölgədəki maraqlarının əleyinədir. Tehran bu arqumentində əsas kimi Tunis, Misir və Liviyada yıxılan avtoritar rejimlərin Qərb ölkələri ilə əməkdaşlığına istinad edir.
Əlbəttə, inqilabın baş verdiyi ölkələrdə islami qüvvələrin hakimiyyətə gəlişi, “Müsəlman qardaşları” kimi siyasi cərəyanların seçkilərdə qazandığı qəbələr Tehranın irəli sürdüyü tezisin hardasa gümdəmdə qalmasına əsas edir. Hətta Misirdə Hüsnü Mübarək rejimi yıxıldıqdan sonra 30 ildə ilk dəfə İran hərbi gəmisinə Süveyş kanalından keçməyə icazə verildi. Ancaq bütün bunlar o demək deyil ki, hadisələr İranın istədiyi şəkildə cərəyan edir və ya adı çəkilən ölkələrdə hakimiyyətə gələn yeni qüvvələr Tehranın bölgə siyasətinə dəstək verəcəklər. Məsələ burasındadır ki, Tunis və Misirdə seçkilərdə qələbə qazanan əsas islami qüvvələr ölkələrinin inkişaflarına nümunə kimi İranı deyil, Türkiyəni görmək istəyirlər. Tunis və Misir seçkilərində qələbə qazanan partilararın adları da Türkiyədəki hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının adına uyğundur. Digər tərəfdən bölgədəki mövcud “Müsəlman qardaşları” qruplarının heç zaman İrana rəğbətləri olmayıb. Adi bir fakt. Süni məzhəbinə bağlı olan “Müsəlman qardaşları” Tehranın Suriyada Bəşir Əsəd rejimini və bu ölkədəki sünilərin qətliamı dəstəkləməsinə seyrçi qala bilməz. Tehran Əsəd ailəsini sadəcə bu rejimin ələvi olmasına görə dəstəkləyir. Tehran hazırda İraqa yönəlik də eyni siyasəti həyata keçirir. İran İraqın baş naziri Əl Malikini şiə olmasına görə dəstək verir, onun süni məzhəbdən olan rəqiblərinə isə düşmən gözü ilə baxır. Ona görə də Tehranın məzhəb dəstəyi üzərində qurulan siyasəti “ərəb baharını” əhatə edən ölkələrdə rəğbət qazana bilməz. Bu baxımdan, Tehranın “”ərəb baharı”nı əhatə edən ölkələrə fərqli yanaşmasını gizlətməsi çətindir. Tehran Tunis, Misir və Liviyada dəyişiklikləri və avtoritar rejimlərin yıxılmasını dəstəkləyərkən, Suriyada tam tərsinə avtoritar rejimin arxasında dayanaraq ikili standart nümayiş etdirir.
Buna baxmayaraq, Tehran “ərəb baharını” İranın layihəsi kimi qələmə verməkdən əl çəkmək istəmir. Yanvarın son günlərində Tehranda keçirilmiş “Gənclik və islami oyanış” adlı beynəlxalq konfrans da bundan xəbər verir. İranın dini lideri Əli Xamneyinin administrasiyasının təşkilatçılığı ilə keçirilən konfransa onlarla islam ölkəsindən nümayəndə qatılıb. Qonaqların xüsusi seçildiyi diqqətdən yayınmayıb. Onlar daha çox İranın bölgədə oynadığı müsbət roldan danışıblar. Halbuki, bölgədə baş verən siyasi dəyişikliklərdə Tehranın elə bir rolu yoxdur. Beynəlxalq aləmə ünvanlanan çıxışların əsas qayəsini bu tezislər təşkil edib: “Ərəb baharı” İran İslam İnqilabından qidalanıb, ondan ilham alıb”, “İranda yeni inqilab gözləməyin”; “İranın Türkiyə, Azərbaycan, Pakistan, Yəmən və başqa dövlətlərdə gənclər arasında güclü dayaqları var” və s.
Beləliklə, Tehran inqilabi dalğanın sərhədində dayandırılması məqsədilə preventiv addımlara üstünlük verir. Təsadüfi deyil ki, adı çəkilən konfransda İslami Oyanış Hərəkatının yaradılması qərar verilib. Tehran təşkilata həm rəhbərlik, həm də sponsorluq edəcək. Ayrıca, konfransda gənc müsəlmanların ünsiyyəti üçün virtual sosial şəbəkənin və saytın yaradılması, beynəlxalq proseslərin araşdırılması üzrə Strateji Mərkəzin təsis edilməsi və peyk telekanalının yayına buraxılması kimi qərarlar da verilib.
Əgər İrandan yayınlanan “Səhər” televiziya kanalı bütün günü Azərbaycan əleyhinə təbliğat aparırsa, daha geniş auditoriyaya hesablanan yeni peyk kanalının nə qədər dövləti hədəf seçəcəyi üzərində baş sındırmağa dəyməz. İnternet saytın və sosial şəbəkənin necə işləyəcəyi, kimləri hədəf seçəcəyi, hansı dövləti təbliğ edəcəyi də indidən bəllidir.
ABŞ və Avropa Birliyi İrana qarşı iqtisadi sanksiyaları sərtləşdirib. İranda inflyasiya artır, milli pul vahidi dəyərdən düşür, sosial müavinatlar azaldılır. Bir sözlə ölkə iqtisadiyyatı uçuruma yuvarlanır. Belə gərgin vəziyyətdə Tehranın bahalı konfranslar keçirməsi, xaricdəki proseslərə təsir etmək məqsədilə maliyyə ayırması İrandakı rejimin islah olunmayacağından, siyasi islahatlara yaşıl işıq yandırmayacağından xəbər verir. Lakin bununla o qışın əvəzinə qaçılmaz qələn yazı dayandıra bilməz.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Onlar hakimiyyətə gəlmək, hakimiyyət hərisliyini həyata keçirmək naminə bu addımı atdılar" - deputat
Bu gün, 11:11 |
|
|
|
| • Bakıda qadın qətlə yetirilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Tarixi yurd yerimiz olan Kəlbəcərdə həyat yenidən öz axarına düşür - MƏQALƏ
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Telejurnalist Günel Gözəlova yeni vəzifəyə təyin olundu - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:50 |
|
|
|
| • Çox yaxında Bakıya təzminat ödəyə bilərik - Şahnazaryan
Bu gün, 10:45 |
|
|
|
| • Azərbaycan kriminal avtoriteti Hindistana verdi
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • Azərbaycanın regionda yeni reallıqlar yaradıb - MƏQALƏ
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Böyük Qayıdış Proqramının icrasında mühüm rol oynayan səfər - İsrafil Kərimovun yazısı...
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • “Baku Food Center”in səhmləri dövriyyədən çıxarılır
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
| • 200 min dollar vəsaiti ölkədən çıxaran şirkət cərimələnib - QƏRAR
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • 2025-ci ilin avqustu Ermənistan üçün dinc həyatın başlanğıcı oldu - Paşinyan
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Bu səhiyyə ocağını BAZARA ÇEVİRİBLƏR... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 10:08 |
|
|
|
| • Ticarət mərkəzində atışma törədən azərbaycanlı ilə bağlı YENİ QƏRAR
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Pezeşkiana hücumlar başladı: Onu qorumalıyıqmı? - AKTUAL
Bu gün, 09:55 |
|
|
|
| • 170 min dollarlıq borcla bağlı məhkəmə qərarı niyə icra olunmur? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:52 |
|
|
|
| • Ermənistanın Müstəqillik Bəyannaməsində ziddiyyətlər var - Paşinyan
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
| • Bakı-Tiflis-Qars xətti əhəmiyyətini itirmir - ÇÜNKİ...
Bu gün, 09:30 |
|
|
|
| • Prezidentin İşlər müdirinin müavininə ağır itki üz verib
Bu gün, 09:23 |
|
|
|
| • Adı nə olursa olsun... BU YOL AÇILACAQ - Artıq iş gedir...
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • "Fars molla rejimi "illər boyu Ermənistanı hərtərəfli dəstəklədik və buna davam edəcəyik" demək istəyir" - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
| • Paşinyanın “torpaq mübadiləsi” açıqlamasının şok pərdəarxası - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 08:56 |
|
|
|
| • İşçi məsuliyyəti... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • Prezidentin xəbərdarlığı hansı paytaxtlaradır? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:40 |
|
|
|
| • "Fars-molla rejimi İsrailə qarşı formalaşdırdığı düşmənçilik siyasətini Azərbaycana qarşı yönəltməyə çalışır" - FAKT BUDUR!
Bu gün, 08:04 |
|
|
|
| • “Azəriqaz” öz itkilərini belə ört-basdır edir - BU DA FAKT...
Bu gün, 07:51 |
|
|
|
| • Bu çay evi də qanunlara tabe olmur... - qapalı məkan olsa da...
Bu gün, 07:41 |
|
|
|
| • Azərbaycanda böyük tikinti layihələrində işləmiş Türkiyə vətəndaşı niyə cəzalandırıldı? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 07:36 |
|
|
|
| • 'Vurulacaq' rektorlar arasında ONUN DA ADI VAR - SİYAHI
Bu gün, 07:20 |
|
|
|
| • Banka 5 milyon borcu olan Elmar Vəliyevin məşhur bazarı satışa çıxarıldı - Qafqazda ən böyük ticarət mərkəzidir
Bu gün, 07:15 |
|
|
|
| • Turizm şirkətinin yeni tender müəmması - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 07:13 |
|
|
|
| • AYNA şefinin tərəzisi də HARAM ÇIXDI - sürücülər deyir ki...
Bu gün, 07:07 |
|
|
|
| • İrəvan kəndləri də Azərbaycana qaytarır: Əks halda, sülh olmayacaq - AKTUAL
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Qala hərbi şəhərciyində qadına qarşı zorakılıq: sifarişli hadisənin arxasında komandir dayanır? - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 07:02 |
|
|
|
| • Minsk qrupu daha yoxdur: Son sözü Azəbaycan dedi - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:59 |
|
|
|
| • Binəqədinin icra başçısı kimsədən qorxmur - Rüşvət verməyənin BAŞINA OYUN AÇIRLAR
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • "Ermənistan vətəndaşları ancaq turist kimi Azərbaycana gəlib-gedə bilərlər" - Başqa cür ola da bilməz...
Bu gün, 06:50 |
|
|
|
| • “Ölü doğulmuş layihənin” uğursuz əks-sədası - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 06:42 |
|
|
|
| • Rusiyanın xof yaratma planı: Paşinyan geri addım atacaq? – “Hraparak”
Bu gün, 06:40 |
|
|
|
| • Azərbaycanın borcu var: dağların o üzündəki qardaşlara əl uzatmaq - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:38 |
|
|
|
| • "Uşaqlıqdan musiqinin içində böyümüşəm..."
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • Payızda bazarda gözlənilən vəziyyət: Bu məhsullar bahalaşacaq - BELƏ HARA GEDİRİK?
Bu gün, 06:29 |
|
|
|
| • "Putinin zamanı bir az da uzadaraq sonunda tam imtina etməsi gözləniləndir" - ŞƏRH
Bu gün, 06:27 |
|
|
|
| • Avropada iki ölkənin birləşməsinə hazırlıq – Yeni dövlət yaradılır?
Bu gün, 06:20 |
|
|
|
| • Şəmkir sakini Rusiya-Ukrayna müharibəsində həlak olub - FOTO
Bu gün, 06:14 |
|
|
|
| • Politoloq Sergey Markov Rusiyada xarici agent elan edilib - RUSLARIN BAŞI QAÇIB
Dünən, 18:15 |
|
|
|
| • Prezidentin Təhlükəsizlik Xidmətinin mayoru vəfat etdi - FOTO
Dünən, 17:59 |
|
|
|
| • “Heç bir böhtana inanmayın’” -Məlahat İbrahimqızı yalan məlumatlara CAVAB VERDİ
Dünən, 17:49 |
|
|
|
| • Qusarın təzə icra başçısı da özünə tender yoldaşları müəyyən edib... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:46 |
|
|
|
| • İki ay əvvəl vəzifəyə təyin edilən jurnalist istefa verdi - ÖZÜ DEDİ
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • Tramp Kiyevin hərəkətindən qəzəblənib
Dünən, 17:27 |
|
|
|
|
