“Rus üsyanı” başladacaq fiqurların qətli - “Ölü simvol işləməyəcək”
Tarix: 28-02-2024, 08:31 | Çap et
Fevralın 25-i axşam saatlarında Rusiyada həbsdə olan separatçı İqor Strelkov-Girkinin intihar etdiyi haqqında informasiyalar yayılmağa başladı. Təsdiq olunmasa da, fikrimcə, terrorçunun qohumları və dostlarının rahatlaşması üçün hələ tezdir.
Görünən odur ki, Putin hökumət anlayışını avtokratik prezidentdən “avtokrat”a dəyişir. Zahirən kiçik, lakin üç qrup tezis tərəfindən təsvir edilə bilən əsas fərqlər var. Birincisi, elita ilə münasibətlərdir. Rusiya Federasiyasındakı prezident-avtokrat klanlar müharibəsində bir növ arbitr-moderator rolunu oynayırdı. Arbitr “Kreml qüllələri” arasındakı mübahisələrdə tərəflərin arqumentlərini dinləyən və hansısa güzəştə oxşayan adamdır. Moderator elə həmin müharibəni stimullaşdırandır ki, heç bir klan hakimiyyəti ələ keçirmək və saxlamaq üçün kifayət qədər resursların tamını almasın. Yəni “Kreml qüllələri” öz mövqelərini möhkəmləndirmək üçün mübarizə apara bilər, lakin istənilən halda öz maraqlarını nəzərə alaraq münaqişəni dayandırmaq üçün vasitəçiyə müraciət etmək imkanları var.
Avtokratın formatı fərqlidir. “Kreml qüllələri” artıq vasitəçiyə müraciət etmir, daha yüksək, mübarizədən yuxarı olan birindən qoruma istəyir. Və burada heç bir güzəşt olmaya bilər - bunun əvəzinə "kralın iradəsi" olacaq.
İkincisi, elit loyallıq tələbidir. Hər iki qrup və onların ayrı-ayrı nümayəndələri. Axı avtokrat “edam və əfv edə” bilər. Üstəlik, sonuncu - əfv yalnız sədaqət, idarəolunma və minnətdarlıq şərti ilə mümkündür. Tipik “mərhəmət” nümunəsini Yavlinskinin timsalında görmək olar. Müxalifətçi “seçkiyə gedib çarı tənqid etmək olarmı” sualına “yox” cavabını verib və “sağ olun” deyib.
Sadiqlik-nəzarət-minnətdarlıq balansının pozulması ölümlə nəticələnə bilər. Priqojini misal göstərmək olar. Priqojin Putinə sona qədər sadiq idi (xatırladım ki, Moskvaya hücum Putinə qarşı deyildi), lakin “Vaqner” rəhbəri idarəolunmaz şəxsə çevrilmişdi və öldü.
Navalnı artıq nəzarətdə idi, lakin sadiq deyildi. Həbsxanada öldü.
Bloger "Murza" (yeri gəlmişkən, ən istedadlı rus təbliğatçılarından biri) Putinə sadiqdir, lakin tam idarə oluna bilməz, nisbətən idarə olunur.
Eyni şey padşahın “satqın” hesab etdiyi şəxslərə də aiddir. Yəni xalq qarşısında öz vəfasızlığını nümayiş etdirən, başqalarına nümunə olan insanlar. Burada İspaniyada öldürülən rus pilotla bağlı vəziyyət tamamilə məntiqə uyğun gəlir.
Üçüncüsü - vətəndaşlar və ya subyektlər - qorxu və ya sevgi tezisidir. Əhaliyə gəlincə, model də dəyişdi. Əvvəllər Putin əvvəlcə sevilmək istəyirdi. Bir sıra ölümlər modeli dəyişdi. Rusiya Federasiyasının vətəndaşları təbii ki, qurbanların hər birinin "özlərinin öldüklərini" və ya "bədbəxt hadisə nəticəsində öldüklərini" iddia edəcəklər. Ancaq özləri ilə təkbətək qalanda, mətbəxdə araq içib pıçıltı ilə “qətl...” deyə danışıqlar. Eyni zamanda, sədaqətsizlik göstərməkdən qorxurlar.
Sadə dillə desək, Putin üçün əhali ilə ünsiyyətdə ilk növbədə sevgi deyil, qorxu gəlir. Baxmayaraq ki, Rusiyada paradoksal olaraq qorxu sevgini doğurur. Rusların “döyür, o deməkdir ki, sevir”, “qorxurlar, hörmət edirlər” və s. deyimləri var.
Bundan əlavə, avtokratiya simvolizmdir. Padşahın yıxılmasına səbəb ya saray çevrilişi, ya “rus üsyanı” ola bilər. Ancaq "Rus üsyanı" üçün (inqilabı demirəm) bir simvol vacibdir - güclü şəxsiyyət. O vaxt Boris Nemtsovun ölümü göstərdi ki, “ölü simvol işləməyəcək”.
Priqojinin ölümü də onun kimi. Axı Priqojin həm də bir simvoldur - ordunun uğursuzluqları fonunda "qələbə" simvolu. Sonra Navalnı... Təsirsiz olsa da yenə də mümkün bir simvol idi.
Yeri gəlmişkən, İspaniyada öldürülən rus pilot da simvola çevrilə bilərdi. “Rusiya adlı çuxurdan qaçın” deyən pilot siyasi simvol deyil, aşağı səviyyədə bir nümunə idi.
Və nəhayət, Strelkov. Həm də bir simvol idi. Sözdə “böyük rus vətənpərvərliyinin” simvolu. Bu təhlükəli idi, çünki Strelkovun auditoriyası (və dəstəyi) döyüş təcrübəsi olan radikallardır. Putin bundan ehtiyatlı olmalı olduğunu anlayır.
Birdən terrorçu Girkinin ölümü ilə bağlı məlumatlar yayılmağa başladı. Onun sağ olması tamamilə mümkündür. Ancaq onun seçimi az olacaq: ya Yavlinskinin işi, ya da şərti döngə.
Beləliklə, kralın artıq “tacda sınadığını” və “tacqoyma mərasimini” gözlədiyini iddia etmək olar. Rus sülaləsində "cəngavərlik" ənənələri olmadığı üçün söhbət hər cür vəhşiliyə qadir olan rus çarlığından gedir.
Müəllif: İqar Tışkeviç - Ukrayna Gələcək İnstitutunun politoloqu
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistan Fransaya hərbi attaşe təyin edib
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Əmək məcəlləsinin pozulması halları... - Ekspert danışır...
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • FHN partlayış olan binanı 6 ay sonra təmir etməyə başlayıb – 239 min ayrıldı
Bu gün, 17:43 |
|
|
|
| • Azərbaycan pasportu aldı, amma yarışa buraxılmadı – rusiyalı idmançıya gözlənilməz qadağa
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Rusiyadan yeni qadağa: Azərbaycanlılar evə pul göndərə bilməyəcəklər - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:34 |
|
|
|
| • ƏƏSMN-nin "vəzifəli şəxsi"nin 18 min manatlıq dələduzluq hekayəsi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • Özünə peyğəmbər deyərək 4 il gizlənə bildi - Qətlə görə tutuldu
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
| • Paşinyan yeni katolikos axtarır
Bu gün, 17:10 |
|
|
|
| • “Rep oxuyursa, deməli, buna ehtiyac var!” – Alim Qasımov ətrafında qalmaqal
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Lotu Qulinin ən yaxın dostu olan "qanuni oğru"nun abidəsi qoyuldu - FOTO
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • “Dedim, tüpürüm sənin menecerinə də, müğənniliyinə də” – Sabir Rüstəmxanlıya qiymət oxuyan müğənni kim olub?
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
| • Zəngəzurda keçid dili ingiliscə olacaq? - AKTUAL
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
| • Adil Kərimli Antikorrupsiya İdarəsinin məsuliyyətə cəlb etdiyi şəxsləri niyə qoruyur? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yeni plan – Kartlar yenidən paylanır
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Şamaxının tarixi abidələri, ziyarətgahları ölkəmizə gələn turistlərə çox yaxşı təqdim edilir - İcra başçısı
Bu gün, 16:26 |
|
|
|
| • Qızılın qiyməti KƏLLƏ-ÇARXDA: - Bahalaşma nə vaxta qədər DAVAM EDƏCƏK?
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • “Rossotrudniçestvo” rəhbərinin qorxusu: - “Təsirimizi itirmək fəlakətli olacaq"
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • Paşinyan gizli danışıqlara BAŞLADI
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Parisin "sülh göyərçini" təqdimatı: - Makron erməni tərəfkeşliyindən əl çəkmir
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
| • Deputatlara verilən bu pullar narazılıq yaratdı – MƏBLƏĞ
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Sahədə 20 qəpiyədir, Bakıda ən ucuz yerdə 1 manat 60 qəpiyə - SƏBƏB NƏDİR?
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Britaniya Ermənistana yeni səfir təyin edib - KİV
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • AMB daha iki sığorta şirkətinə icrası məcburi sərəncamlar verib - DETALLAR
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • “Bu işlər niyə Saray körpüsünün inşası ilə eyni dövrdə aparılmayıb?” - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Xanım səhmdar “Rabitəbank”da daha bir mühüm pay alıb
Bu gün, 15:53 |
|
|
|
| • Zəngəzurla bağlı ŞOK ABŞ planı - Bölgənin taleyi dəyişir?
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
| • Cənab Salahovun BƏRKGEDƏN EŞŞƏKLƏRİ... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • DİN vətəndaşların məlumatlarını xarici kiberbunkerlərə ötürən şəxsi ifşa etdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:35 |
|
|
|
| • İran XİN başçısı ŞƏT çərçivəsində kollektiv təhlükəsizlik orqanının yaradılmasını təklif edib
Bu gün, 15:31 |
|
|
|
| • Erməni əsgərləri NATO təlimində: hansı statusla? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • Ukraynada ümumi səfərbərliyin müddəti uzadılıb - KİV
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Ucarda bu məmurlar... ÖZBAŞINA QALIB! - VİDEOMÜRACİƏT
Bu gün, 14:56 |
|
|
|
| • İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı “Azəriqaz”da yüksək vəzifəyə təyin olundu - FOTO
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Evlərdən 100 min manatdan çox OĞURLUQ - 22 yaşlı qız TUTULDU
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Paşinyan üçün saat işləmir - ŞƏRH
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanın rəqəmsal məkanı yeni qarşıdurma meydanına çevrilmək riski daşıyır - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Rusiya ordusuna qoşulan azərbaycanlılar - 2 dəfə düşünməlidir!
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • "Xalq artisti" adını sənə sponsorun da verdirə bilir"
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • Pərvin Quliyev prokuror təyin olundu - ƏMR
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Bahalaşma xəbərdarlığı: ABŞ-ın tarif siyasəti Azərbaycanda hansı məhsulların qiymətinə təsir edəcək?
Bu gün, 12:44 |
|
|
|
| • Naxçıvan Dövlət Universiteti üz tanıma cihazı ala bilmədi
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Vilayəti HANSI HAQQLA HESABAT TƏLƏB EDİR? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
| • Azərbaycan ordusu Ermənistanı izləmək üçün kəşfiyyat qülləsi ucaldıb? - Ermənilər təşvişdə
Bu gün, 12:32 |
|
|
|
| • Rusiyadan sonra İran başladı: Azərbaycanlılar deportasiya olunur - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • Paşinyan Vardanyanla bağlı xahişi RƏDD EDİB
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Yazıçılar yasda verilən ehsana etiraz edir - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • “Naxçıvanda nə qədər anormal qanunlar var, bunun qələmindən çıxıb” - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Makronun Bakı ilə bağlı sözləri erməniləri təşvişə saldı: - Paşinyana Qarabağ tapşırığı
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • “Bakı ayaqqabı fabriki” 3,5 milyon manata satılıb
Bu gün, 11:56 |
|
|
|
| • Bağçalar yenilənir, 9,6 milyon manatlıq tender yekunlaşdı - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 11:53 |
|
|
|
|
