QIŞDA ÇÖRƏK BÖHRANI YARANA BİLƏR
Tarix: 7-10-2011, 14:41 | Çap et
 İSMƏT ABBASOVUN ÇÖRƏK İMTAHANI
DİA.AZ: - Bu gün ölkədə çoxlarını düşündürən əsas problemlərdən biri də qış mövsümündə ölkədə taxıl sarıdan ciddi problemlərin müşahidə olunacağı ilə bağlıdır. Müxtəlif səbəblər üzündən son illər Azərbaycanda istehsal olunan buğdanın keyfiyyətinin ürəkaçan olmaması və kənd təsərrüfatı sahəsində yürüdülən yanlış aqrar siyasətin nəticəsidir ki, hazırda sözügedən sahədə ciddi problemlər mövcuddur.
Bu ilin əvvəlindən xaricdən gətirilən buğda və unun yenidən əlavə dəyər vergisinə cəlb olunması isə mövcud problemləri bir qədər də artırmış oldu.
Bir qədər əvvələ nəzər salsaq, görərik ki, Nazirlər Kabinetinin 2007-ci il 27 iyul tarixli qərarında göstərilir ki, iqtisadi inkişaf, maliyyə, vergilər, kənd təsərrüfatı nazirliklərinin və Dövlət Gömrük Komitəsinin razılaşdırılmış təkliflərinə əsasən, hökumət ölkəyə idxal olunan və əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunan malların siyahısına buğdanı da əlavə edib. Qərar imzalandığı gündən qüvvəyə minib. ƏDV malın dəyərinin 18 faizi həcmində hesablanır. Xatırladaq ki, taxıl məhsullarına ƏDV tətbiqinə 1998-ci ildən başlanılıb. Həmin il sabiq dövlət başçısı Heydər Əliyev regionlara səfər edən zaman yerli istehsalçılar mallarını satmaq üçün bazar tapmadıqlarından şikayət etmişdilər. Fermerlər şikayət edərək, bildirmişdilər ki, xaricdən gətirilən məhsulların qiyməti xeyli ucuz olduğuna görə daxili bazarı zəbt edib. Nəticədə, Azərbaycanda əkilən taxıla tələbat azalıb.
Onu da qeyd etmək yerinə düşər ki, taxıl idxalına ƏDV-nin tətbiq edilməsindən sonra Azərbaycanda bu məhsulun əkilməsində stimullaşma müşahidə edilirdi. Məlumatlara görə, bu il ölkədə hava şəraitinin qeyri-sabit keçməsi səbəbindən məhsuldarlıq xeyli aşağı olub.
Maraqlı məqam orasındadır ki, Azərbaycanda faktiki olaraq taxıl qıtlığı yaransa da, rəsmi dairələr bunu etiraf etmək istəmirlər. Məsələn, kənd təsərrüfatı naziri İsmət Abbasov bununla bağlı mətbuata verdiyi hər açıqlamasında hazırda qiymətlərin dünya bazarına nisbətən baha olduğunu etiraf etsə də, ölkədə taxıl qıtlığının mövcud olmadığını bildirir. Nazir iddia edir ki, ölkədə taxıl tədarükündə kifayət qədər artım var və qiymətlərin artması tədarükün azalması ilə bağlı deyil. Lakin fakt faktlığında qalır ki, bu gün regionlarda kənd təsərrüfatı ilə, əkin-biçinlə məşğul olan yerli sahibkarlar texnika çatışmazlığından əziyyət çəkirlər. Elə buna görə də hər il məhsulun yığılmasında problemlər yaşanır. Bununla bağlı redaksiyamıza daxil olan məlumatlara görə, bu il ölkənin Aran rayonlarında taxıl biçininin yubanmasına əsasən texnika çatışmazlığı səbəb olub. Eyni zamanda, cari ildə yağıntıların az olması dəmyə üsulu ilə əkilən taxılın da tədarükündə kəskin azalmaya səbəb olub. Buna baxmayaraq, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən bildirilib ki, dəmyə üsulu ilə əkilən taxılın həcmində artım müşahidə olunub. Daxil olan məlumatlar isə bunun tam əksini sübuta yetirir. Maraqlıdır ki, nazirlik rəsmiləri hələ də aqrolizinq əməliyyatları üçün milylonlarla dolların ayrılmasından danışır.
Ara-sıra ölkədə yaranmış çörək böhranı bir daha onu göstərdi ki, böhran kimlərinsə maraqlarına uyğun olaraq süni yolla yaradılıb. Azərbaycanda taxıl və taxıl məhsullarının idxalına nəzarət iri məmurlar tərəfindən inhisara alınıb. Əgər rəsmi açıqlamalara inansaq, o zaman ölkədə taxıl qıtlığının yaranmadığı qənaətinə gələrik. Bununla yanaşı, böhranın süni yolla yaradılmasından, inhisarçıların milyonlarla dollar qazandığını hesablamaq o qədər də çətin deyil. Əslində, bu gün buğdanın satış qiymətləri bir qədər ucuzlaşdırıla və dünya qiymətləri səviyyəsinə çatdırıla bilər. Ancaq həmin monopolist məmurların təsiri nəticəsində hələ də bu sahədə qiymət endirimi müşahidə olunmur. Hələ bu azmış kimi, ölkəyə gətirilən buğdanın həcmi də rəsmiyyətdən kənarda saxlanılır.
Ekspertlərin fikrincə, ölkənin taxıl ehtiyacları və taxıl idxalı ilə bağlı verdiyi rəsmi statistika həqiqəti əks etdirmir. Belə ki, rəsmilər hər il Azərbaycanda təxminən, 1,5 milyon ton taxılın idxal edildiyini, 1,5 milyon tonun isə xaricdən idxal olunduğunu iddia edirlər. Lakin faktlar sübut edir ki, Azərbaycanda taxıl istehsalı ilə bağlı yayılan məlumatlar doğru deyil. İqtisadçıların fikirincə, hər il Azərbaycanda ən yaxşı halda yarım milyon ton taxıl tədarük edilir. Təbii ki, bu onu sübut edir ki, Azərbaycana gətirilən taxılın çox az bir hissəsi rəsmi gömrük sənədləşmələrindən keçir. Qalan böyük hissə isə qeyri-qanuni yollarla idxal edilir. Söz yox ki, bu zaman dövlət büdcəsinə xeyli miqdarda ziyan dəyir və tonlarla taxılın satışından əldə olunan pullar kimlərinsə cibinə gedir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • İran Prezidenti: Azərbaycanla qardaşlıq və bərabərlik istəyirik - İRNA
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
| • Ceyhun Cəlilov NİYƏ QAPI-QAPI DÜŞÜB AXI... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • Auditorlar Palatasında bir neçə şəxs qanunsuz olaraq müxtəlif kartlara pul köçürüb - MƏHKƏMƏ
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • Rüstəm Bağırov İnşaat Materialları İnstitutunda nə kmi gizli işlər çevirir - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Özünü Çindən avtomobil idxal edən şirkətin rəhbəri kimi təqdim edərək vətəndaşlara 300 min manat zərər vuran şəxs həbs olunub
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • “İmişlidəki “SSRİ”, Georgi lenti" kampaniyasının arxasında da Rusiya dayanıb…” - FAKT BUDUR!
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
| • "Mozalan Studiyası"na yeni direktor təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
| • "İbrahim sazişləri": Vaşinqton Bakıya nə təklif edir? - AKTUAL
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • İran vətəndaşı gömrük postundan siqaretləri necə keçirdi? – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • “Peyk zavodu”nun direktoru dəyişib - ƏMR
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • "Caamatın müraciətinə baxmayaraq, heç bir tədbir görülmür" - vətəndaşdan SOS!!!
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Ağsaqqal Rusiya kanallarına çox baxırmış, ona görə "qaza gələrək" belə addım atıb - Tural Abbaslı
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • “Bakı Avtonəqliyyatı"” ASC-nin səhmdarları - TOPLANIR
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Müdafiə Sənayesi Nazirliyində kadr dəyişikliyi olub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • "Avroviziya"da finala keçə bilməyən təmsilçilərimizdən AÇIQLAMA
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
| • Baş həkim olmaq arzusu ona baha başa gəldi... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • "1094 saxtakarlıq... dövləti, xalqı aldatmaq..." - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • Ermənistanın TŞ katibi İrana səfər edəcək - “Armenia-Today”
Bu gün, 10:00 |
|
|
|
| • İmişlidə rus simvollarını təbliğ edən şəxs YAP-dan REAKSİYA - “O şəxsin əqli vəziyyətinin qiymətləndirilməsinə ehtiyac var”
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • "Səba" külli miqdarda borca düşdü, bütün paylarını satışa çıxardı, rəhbəri dəyişdi
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • Xarici ölkənin xüsusi xidmət orqanına casusluqda ittiham olunan şəxsin məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Vasif Əmirova daha yüksək vəzifə verildi - SOCAR-da yeni təyinat
Bu gün, 09:47 |
|
|
|
| • Ağdam təhsilində biabırçılıq DAVAM EDİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Robert Köçəryan Levon Ter-Petrosyana “Mən albanam” deyib... - VİDEO
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxsin fermasını talayan mühafizəçi ilə bağlı QƏRAR
Bu gün, 09:36 |
|
|
|
| • Paşinyan Albaniyada ikitərəfli görüş keçirəcək
Bu gün, 09:30 |
|
|
|
| • Polşa Vaşinqtona sərt mesaj göndərib - VİDEO
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • Bakı və Ankara “qara siyahı”da: İrəvanın dostu qəzəbləndi – 800 nəfərlə bağlı QƏRAR
Bu gün, 09:27 |
|
|
|
| • TikTok-da tanış olduğu qızı alçaldan gəncin işinə yenidən baxılacaq – Hökm ləğv edildi
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • “Nazirlər bilmirdilər ki, məndən 5-6 il qabaq orada səfirliyimiz olub” - Hidayət Orucovdan SENSASİON AÇIQLAMALAR
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • “Ailə Park”ın direktorunun cinayət işi: zərərçəkmişlər ağır cəza tələb etdi – Yekun qərar verildi
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
| • Dərs yükü şagirdləri yorur: bu sistemdən imtina etməsək… - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 09:13 |
|
|
|
| • “Azər-Avtonəqliyyat”ın rəhbəri dəyişir
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • “Qəçrəş” ASC-nin səhmdarları bir araraya toplaşır
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Papikyanın SIX SƏFƏR TRAFİKİ... - Sadəcə, seyr edirikmi?
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • "Mən onlardan pulu necə geri ala bilərəm?" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:01 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı yeni təxribat: iyunun 5-də, ABŞ-da... - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 08:43 |
|
|
|
| • Ölkədə dini sabitlik mənzərəsini KİMLƏR POZMAQ İSTƏYİR? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 08:40 |
|
|
|
| • "Doğma yurda dönmək hər bir qarabağlının arzusudur" - REAKSİYA
Bu gün, 08:35 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxs küçədə vətəndaşı döydü - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • "Bu optimallaşdırmadır? Bu necə optimallaşdırmadır?" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:31 |
|
|
|
| • Övladlar kriminala niyə yönəlir? - "AİLƏLƏRİN ÇOX BÖYÜK SƏHVLƏRİ VAR"
Bu gün, 07:10 |
|
|
|
| • 3 il sonra yenidən İstanbulda: - Ukrayna üçün mühüm görüş...
Bu gün, 07:02 |
|
|
|
| • Yeni qayda: Azərbaycanlılar daha Rusiyaya buraxılmayacaqlar? - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 06:59 |
|
|
|
| • Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyi münaqişənin alovlanmasına çalışır - FAKT BUDUR!
Bu gün, 06:55 |
|
|
|
| • İrəvan “sonuncu Qarabağ kartı”nı oynayır - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 06:50 |
|
|
|
| • ABŞ həbsdə olan rus alimi deportasiya etmək istəyir
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • Bazardakı bahalıq Rusiya ilə bağlıdır? - AKTUAL
Bu gün, 06:42 |
|
|
|
| • İran sanksiyaların ləğvi qarşılığında ABŞ-la nüvə sazişi imzalamağa hazırdır - KİV
Bu gün, 06:38 |
|
|
|
| • Dövlət Sərhəd Xidmətinin Hərbi Hospitalında vətəndaşlardan açıq şəkildə rüşvət toplanır - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 06:31 |
|
|
|
|
