Bakının Yasamal rayonunda yerləşən, XIX əsrdə inşa edilmiş, Məmmədovlar ailəsinə məxsus tarixi evin sökülməsi planlaşdırılır.

Bu qədim tikili qorunması və bərpası nəzərdə tutulan evlərin siyahısına daxil edilməyib və üzərində müvafiq memorial lövhələr vurulmayıb. Evin tarixən böyük əhəmiyyəti var. Bu binanın tarixi 1835-ci ilə gedib çıxır, o zaman ev Rusiyanın İkinci Sığorta Cəmiyyəti tərəfindən sığortalanıb.

Burada əsassız olaraq repressiya edilmiş, sonradan Sovet hakimiyyəti tərəfindən bəraət almış görkəmli azərbaycanlı ziyalılar yaşayıb. Onlar arasında memar Qəhrəman Məmmədov (Darmştadt və Berlin universitetlərinin məzunu, Almaniyada ADR hökumətinin xətti ilə təhsil almış, Azərbaycan Memarlar İttifaqının təsisçisi və ilk sədri, Respublikanın Dövlət Layihə İdarəsinin direktoru), Azərbaycanın və Şərqin ilk peşəkar rəssamı Qeysər xanım Kaşiyeva, daxili işlər orqanlarında rəhbər vəzifələrdə çalışmış, diviziya komandiri, Zaqafqaziya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin üzvü və Qırmızı Əmək Bayrağı ordeninin ilk sahiblərindən biri Hüseyn Məmmədov, Azərbaycan Sovet Xalq Təsərrüfatı Komitəsinin plan-maliyyə orqanlarının şöbə müdiri İskəndər Məmmədov və ailənin digər üzvləri olub.

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, hazırda bu nəslin ardıcılları – məşhur alimlər Fuad Məmmədov və Rəna Məmmədova-Sarabskaya həmin evdə yaşayırlar.

Professor Fuad Məmmədov mətbuata müaciətində qeyd edib ki, ev 1835-ci ildə Rusiyanın İkinci Sığorta Cəmiyyəti tərəfindən sığortalanıb və burada Azərbaycan ziyalı tarixinin tanınmış nümayəndələri yaşayıb:

“Bu evdə repressiyaya məruz qalmış, sonradan bəraət almış ziyalılar — memar Qəhrəman Məmmədov, rəssam Qeysər xanım Kaşiyeva, dövlət xadimi Hüseyn Məmmədov və iqtisadçı İskəndər Məmmədov yaşayıblar. Bu bina həm ailəmizin, həm də Azərbaycanın mədəni yaddaşının bir parçasıdır. Amma indi bu tariximizi silmək istəyirlər”.

Ailənin bildirdiyinə görə, evin sökülməsi ilə bağlı qərar artıq verilib və yaxın vaxtlarda icra ediləcəyi gözlənilir. Onlara təklif olunan kompensasiya məbləği isə bu ərazidəki mənzillərin bazar dəyərindən üç dəfə aşağıdır.

Professor Rəna Məmmədova qeyd edib ki, onlar ömürlərini elmə və təhsilə həsr edib:

“Bu ev bizim üçün sadəcə yaşayış yeri deyil, minlərlə kitab və elmi arxivin qorunduğu bir mədəniyyət ocağıdır. İndi isə bizi milli mədəniyyət abidəsi sayılan evimizdən çıxarırlar. Bizə təklif edilən məbləğ şəhərin mərkəzində yerləşən evlərin bazar dəyərindən üç dəfə azdır. Bu ədalətsizlikdir. Təklif edilən məbləğlə eyni səviyyədə ev almaq mümkün deyil”.

Ailə üzvləri bildirirlər ki, hazırda onların minlərlə kitab, elmi arxiv və mədəni sənədləri olan ata-baba evi sökülmə ərəfəsindədir. Məmmədovlar ailəsi Prezident Administrasiyasına, Mədəniyyət Nazirliyinə və aidiyyəti dövlət qurumlarına müraciət edərək, tarixi-mədəni əhəmiyyət daşıyan bu evin söküntüsünün dayandırılmasını, mədəni irs siyahısına daxil edilməsini və qorunmasını istəyib.

“Cebheinfo.az”